کتاب تاریخ فکری ایران حاصل پژوهشی در تاریخ‌نگاری فکری برای سه دوره در تاریخ نیم‌قرن ایران معاصر، یعنی سال‌های ۱۳۰۰-۱۳۲۰، ۱۳۲۰-۱۳۳۲، و ۱۳۳۲-۱۳۵۷ شمسی است. تاریخ‌نگاری فکری (Intellectual History)، تاریخ‌ جریان‌های فکری در دوره‌های زمانی معین است که می‌تواند در خدمت تعمیق تاریخ–آگاهی جامعه قرار گیرد. خود‌شناسی تاریخی یعنی اندیشیدن به خود که در عین‌حال بتواند به پاسخ به این پرسش که «زین پس چگونه می‌توان بود؟» بیانجامد. آنچه در این کتاب به صورت پرسش و پاسخ آمده حیثیت تاریخیِ تفکر و حیثیت فکریِ تاریخ در ایران معاصر را نشان می‌دهد. در کتاب تاریخ فکری ایران معاصر درخصوص شخصیت‌هایی چون احمد کسروی، فرخی یزدی، نیما یوشیج، محمد مصدق، سید حسن مدرس، جلال آل احمد، آیت‌الله طالقانی، آیت‌الله خمینی، سهراب سپهری و... سخن به میان آمده است.